Het cliché luidt dat één beeld meer zegt dan duizend woorden. Iedereen heeft deze aloude wijsheid wel eens gehoord. Ook bij omgevingsmanager loont het om video’s en afbeeldingen te gebruiken in je communicatie. Maar hoe doe je dat? Niet elke foto of video draagt bij aan meer begrip of betrokkenheid. Hoe pas je de kracht van beeld toe bij het informeren en betrekken van de omgeving bij een bouw- of infraproject?
Het is op zichzelf al een cliché dat de meeste clichés een cliché zijn omdat ze waar zijn. Het nadeel van deze tot cliché veroordeelde wijsheden is dat er gemakzuchtig aan voorbij wordt gegaan waarom ze waar zijn en hoe je het in de praktijk inzet. Daarom is het de moeite waard om het cliché ‘een beeld zegt meer dan duizend woorden’ eens te ontleden door de bril van een omgevingsmanager. We splitsen de effecten op in drie pijlers: toegankelijkheid, urgentie en geheugen.
Toegankelijkheid
Niet iedereen is in staat om teksten te lezen en begrijpen. Denk hierbij niet alleen aan de 2,5 miljoen laaggeletterden in Nederland, maar ook aan mensen die moe of afgeleid zijn. Misschien komt iemand murw geslagen uit werk op het moment dat ze een bewonersbrief opent. Of misschien word je afgeleid door jengelende kinderen of de TV. Door informatie te visualiseren is er minder leesvaardigheid en concentratievermogen nodig.
Urgentie
Onze ogen trekken automatisch naar beelden. Voordat we een tekst lezen, bekijken we eerst de afbeeldingen die eromheen staan. Deze attentiewaarde is een subtiel signaal van urgentie. Door middel van beeld help je de ontvanger om hoofd- deelzaken te onderscheiden. Zo zorg je dat de kans zo groot mogelijk is dat de belangrijkste informatie blijft hangen.
Geheugen
Beelden onthouden we beter dan tekst. Een veel aangehaald wetenschappelijk onderzoek toont het zogenoemde Picture Superiority Effect aan. Van informatie die we alleen lezen onthouden mensen na drie dagen gemiddeld 10 procent. Wanneer daar een afbeelding aan wordt toegevoegd, onthouden mensen 65 procent van de informatie. Uiteraard kleven hier allerlei nuances, voorwaarden en uitzonderingen aan. Maar zeker is dat visualisaties beter beklijven dan teksten.
Toepassen in de praktijk van de omgevingsmanager
Als omgevingsmanager beschik je helaas niet over een onbeperkte hoeveelheid tijd en budget om alle informatie visueel aan te bieden. Wel kan je op basis van de drie beschreven pijlers (toegankelijkheid, urgentie en geheugen) bepalen wat je of wel of niet visualiseert. Hier volgen wat voorbeelden:
Complexe informatie simpel maken
Het beschrijven van een omleiding kan tekstueel. Maar dat levert altijd een droge tekst op die niet blijft hangen. Een simpel kaartje maakt het in één oogopslag duidelijk. Vergeet niet een paar herkenbare elementen op het kaartje te zetten. Bijvoorbeeld de plaatselijke snackbar of een supermarkt. Daardoor maak je het begrijpelijker voor mensen die minder goed kunnen kaartlezen of de straatnamen niet kennen.
De belangrijkste informatie eruit laten springen
Bepaal bij een tekst wat de kernboodschap is. Zorg ervoor dat boodschap met visuele elementen direct in het oog springt. Dat kan met bijvoorbeeld met een afbeelding of door het in een opvallend gekleurd kader te plaatsen.
Mensen in beeld brengen
Als je de omgevingsmanager of andere contactpersonen introduceert bij stakeholders, plaats er dan altijd een foto of video bij. Daarmee maak je de kans groter dat de contactpersoon wordt onthouden. Bovendien biedt het de kans om iedereen vriendelijk toe te lachen. Dat is een stuk warmer dan een willekeurige naam die koud op papier wordt voorgesteld.
Herkenbaarheid creëren
Gebruik bekende symbolen om tekstuele informatie kracht bij te zetten en direct duidelijk te maken waar het over gaat. Verkeersborden zijn een veel toegepast voorbeeld hiervan. Denk bijvoorbeeld aan een P met een kruis erdoorheen als het over parkeren gaat, of een snelheidsbord als de maximum snelheid wijzigt.
Wil je nog veel meer voorbeelden zien van hoe je dit net als vele andere communicatie inzichten in de praktijk toepast? Meld je dan aan voor de cursus Omgevingsmanagement, gegeven door Rieke van Wijngaarden.
